اگرچه سهم زنان از بخش مديريت دولتي از سه درصد هم
کمتر است، اما همين بس که شتاب زنان در عرصههاي
اجتماعي جدي گرفته شده است. شريعتي از معدود
افرادي بود که زن را از حاشيه به متن آورد... فقط
ميخواهم پاسخي به حرفهاي دكتر سروش كه گاهي با
حرفهايش مرا به حرف ميآورد، بدهم. ايشان درباره
شريعتي گفته است كه شريعتي... مسلما مقصودمان از
اين مراسم همسبتگي و تبيين نقش زنان شيردل ايراني
است.
به گزارش سرويس دانشگاه و تشکل برنا، سيويكمين
سالروز درگذشت دكترعلي شريعتي در حسينيه ارشاد در
حالي برگزار شد كه نام و ياد وي تنها بهانه اي
براي حضور تعدادي، براي بيان نظرات شخصي از شريعتي
شده بود در حالي كه نظريات و انديشه هاي شريعتي در
اين مراسم مغفول ماند.
اين مراسم كه به مدت بيش از چهار ساعت به طول
انجاميد، شاهد حضور چهره هايي بود که شايد کاملا
بي ارتباط با موضوع جلسه دعوت شده بودند. به طوري
که مراسم بزرگداشت دکتر شريعتي به هر جلسه اي
پيرامون حق(!) طلبي هاي صنفي و اخلاقي را شامل مي
شد تا انواع و اقسام ايرادگيري هاي کلي از نظام و
مملکت و گراني و غيره.
بزرگداشت شريعتي يا ...
حضور فعالان امور زنان هم جلوه ديگري به مراسم
بخشيده بود. چنانکه به نظر مي رسيد جلسه ديگري
توسط فعالان امور زنان تشکيل شده که مي بايست صرفا
به بررسي موضوع زنان و دفاع از حقوق آنان، آن هم
از سوي گروهي که تنها داعيه دفاع از حقوق زنان را
دارند، پرداخته شود.
جلسه آن چنان در باب اين موضوع گرم بود که اگر
شخصي نام شريعتي را تا به حال نشنيده بود، تصور مي
کرد شريعتي به عنوان صرفا يکي از فعالان امور زنان
بوده و در اين راه هم جان خود را از دست داده كه
امروز فعالان امور زنان براي بزرگداشت و منقبت از
وي دور هم جمع شده اند.
به گزارش برنا، يکي از فعالان امور زنان در اين
مراسم طي سخناني با موضوع "نوانديشي ديني و مسائل
امروز زنان"گفت: 29 خرداد هر سال نه مراسمي در
بزرگداشت يك متفكر، بلكه ميعاد پرسشگري و يكي از
درسهاي بزرگ شريعتي به شاگردانش است.
پروين بختيار نژاد با اشاره به وضعيت روبه رشد
زنان در امور مختلف در اجتماع، گفت: امروز زنان در
عرصههاي مطبوعات آزاد و مستقل، احزاب سياسي،
فرهنگي، سينما، ورزش، ادبيات، پژوهش و دانشگاهي
درخشيدهاند و در اين عرصهها نقش کليدي دارند.
اين فعال امور زنان افزود که اگرچه سهم زنان از
بخش مديريت دولتي از سه درصد هم کمتر است، اما
همين بس که شتاب زنان در عرصههاي اجتماعي جدي
گرفته شده است. شريعتي از معدود افرادي بود که زن
را از حاشيه به متن آورد. فاطمه (س)، زينب (س)،
سميه و ساير زنان بزرگ، از جمله زناني هستند که
شريعتي مصرانه و با منطق قصد دارد آنها را سرمشق
زن ايراني معرفي کند.
بختيار نژاد سپس به ارائه گزارش و آمارهايي
درباره وضعيت زنان ايران و ديگر کشورها با موضوع
خشونت عليه زنان كه توسط سازمان ملل تهيه شدهاست،
پرداخت و تاکيد کرد که تغيير در وضعيت زنان يكي از
دريغهاي شريعتي بود كه نوانديشان وطني كمتر به
اين موضوع پرداختهاند.
هاله سحابي كه با عنوان پژوهشگر اسلام و قرآن
معرفي شد هم با رفتن به روي سن، درباره "زن،
نوانديشي و قرآن" صحبت كرد و افزود: نوانديشي
يادگار دکتر شريعتي و ادامه راه اوست. شريعتي را
بايد كسي دانست كه قرآن را از قبرستان به جامعه و
ميان مردم آورد و ميگفت كتابي كه با نام خدا شروع
ميشود و با اسم مردم پايان مييابد، مخاطبش
مردماند نه طبقهاي خاص. او معتقد بود در خواندن
قرآن فقط يك شرط هست، و آن پناه بردن به خدا از شر
شيطان بود.
به گزارش سرويس دانشگاه و تشكل برنا، وي همچنين
گفت: در اين باره بايد به فلسفه آفرينش زن و مرد،
داستانهاي تاريخي قرآن درباره زنان و احكام و
دستوراتي كه دربارهي زنها در قرآن آمده توجه كرد
كه موضوع آخر بيشتر مورد مناقشه بوده است.
تسويه حساب هاي شخصي
سخنران بعدي ناصر ميناچي، مدير حسينيه ارشاد بود
كه مي گفت: فقط ميخواهم پاسخي به حرفهاي دكتر
سروش كه گاهي با حرفهايش مرا به حرف ميآورد،
بدهم. ايشان درباره شريعتي گفته است كه شريعتي در
آثارش بسيار كم و ضعيف به قرآن و نهجالبلاغه توجه
كرده است و اين سخن در حالي است كه در آثار شريعتي
بسيار فراوان به آيات قرآن استناد شده است.
در اين ميان ميتوان به تفسير زيبايي كه بر
نهجالبلاغه نوشته است هم ارجاع داد كه همه را در
دست داريم. پس نميتوانيم بگوييم در قرآن و نهج
البلاغه وارد نبوده و به آنها توجه نميكرده است.
همين تفسير سوره روم خود دليل بزرگي است و
اميدوارم آقاي سروش كه فرد دانشمندي است مقداري
درباره شريعتي بيشتر لطف كنند و احساسات را
جريحهدار نكنند.
پست گرفتم كه نام شريعتي را زنده كنم
مهرناز خراسانچي، مسئول كتابخانه حسينيه ارشاد
هم روي سن آمد و علت قبول مسئوليت كتابخانه حسينيه
ارشاد را زنده نگه داشتن ياد و نام شريعتي عنوان
كرد.
به گزارش برنا، وي اظهار داشت: در سال 83 که
مسئوليت کتابخانه حسينيه برعهدهام گذاشته شد، فکر
کردم که چطور ميتوان در قالب اين کتابخانه، نام
بزرگ شريعتي را حفظ کرد. كه با همت دکتر ميناچي
فعاليتي توام با تلاش علمي، هدفمند و مطابق با
دانش روز را ادامه داديم. بعد از جلسات ماهانه در
حسينيه به فکر انتشار تمبر دكترعلي شريعتي
افتاديم. تمبري که در نگاه اول مينياتوري از فرهنگ
و هويت بود و گوياي اهميت يک رويداد خاص براي مردم
تا تبيين شخصيت شريعتي براي نسلهاي آينده باشد.
تا اينكه تصميم گرفتيم نمايشگاهي از تمبرهاي
مشاهير سياسي را هم كه متاثر از شريعتي بودهاند،
برگزار کنيم.
در اواسط اجراي برنامه بخشهايي از سخنراني شريعتي
با عنوان "فاطمه، فاطمه است" پخش شد و در ادامه
مرضيه مرتاضيلنگرودي هم از تجربه آشنايي خود با
دكترعلي شريعتي سخن گفت.
در اين مراسم همچنين رضا عليجاني حضور داشت و
درباره "زنشناسي شريعتي" گفت: از عقب
افتادگيهاي پيروان شريعتي از خود شريعتي همين بحث
زن است كه بعد از 31 سال تازه نوبت به زنان رسيد.
وي افزود: به شريعتي همواره دو اعتراض درباره بحث
ولايت و زنان مطرح بود. اما واقعيت اين بود که
شريعتي دغدغه انسان را داشت و درون اين دغدغه زن
نقش ويژهاي ايفا ميکرد. شريعتي روي مسئله زنان
در حسينيه ارشاد هيچ گاه كوتاه نيامد و اين
بزرگترين كار او بود.
مقصود از مراسم، تبيين نقش زنان است
احسان شريعتي ديگر سخنراني بود كه اظهار داشت:
مسلما مقصودمان از اين مراسم همسبتگي و تبيين نقش
زنان شيردل ايراني است و حمايت از همه شيرزنان
ايران زمين، كه در جنگ و انقلاب بهاي سنگيني
دادهاند از مادران شهدا ، از زنان اسرا. ما از
همه منتقدان شريعتي سپاسگزاريم.
وي افزود: با وجود محدوديتهايي که طي سالهاي
گذشته درباره کتابهاي شريعتي اعمال ميشد، زني
بود که در پياده روي خيابان انقلاب کتابهاي او را
با نامهاي مستعار ميفروخت. اين زن 84 ساله، کبري
قدسينظام آبادي نام دارد.
***
در انديشهها و آراي شريعتي، "خود"، "خويشتن" ،
"شخصيت" و "هويت" مفاهيم درخشاني هستند که بسياري
از نظرات او بر اين مفاهيم اوليه استوارند. هم?
آسيب شناسي هاي شريعتي از آنجا شروع مي شود که اين
"خود" و "شخصيت" تحقير، مجروح و معيوب مي شود به
گونه اي که کاملاً فاقد انتخاب و اختيار است.
"بازگشت به خويشتن" در نظر وي صعود از "خودبيگانگي
فرهنگي" و "بيمعنايي وجودي" و "بيشخصيتي تاريخي"
به مرحل? "خودزايي و خودآگاهي انساني" معنا
ميدهد.
روشنفکر شريعتي بايد نوع تازه اي بينديشد، اين
روشنفکر مهم نيست که سواد داشته باشد و يا نداشته
باشد، مهم نيست که فقيه، فيلسوف، فيزيکدان،
شيميدان، مورخ و اديب باشد يا نباشد، مهم آن است
که زمانش را حس کند و مردمش را بفهمد و دريابد که
چگونه مسئوليتش را به انجام برساند و در اين راه
فداکاري و ايثار داشته باشد.
تعابير جذاب و عمده اي كه شريعتي همواره بر آن
تاكيد مي كرد اما در مراسم بزرگداشتش هرگز شاهد
حتي بيان فهرست وار آن نيز نبود. سخنرانان تنها به
تعريف و تمجيد از برداشت هاي خود از شريعتي
پرداختند، تسويه حساب هاي شخصي را بازبيني كردند و
در پايان خود را به عنوان يك شريعتي شناس به
حاضران معرفي كردند.
|